Met metaforen
Via taal verwijs je steeds naar beelden, zoals “voorbeelden”. Alle zinsdelen hebben altijd een dubbele betekenis, de letterlijke en figuurlijke. Het woord staat dus ook “voor het beeld”. Je gebruikt woorden in plaats van beelden. Wanneer je een woord gebruikt, verwijs je naar een beeld, vandaar “beeldspraak”. Door woorden trachten mensen bij andere dezelfde beelden op te roepen.
Het idee “idee” belemmert communiceren, omdat je dan “het idee hebt”, dat “het idee duidelijk is”. Door het gebruik van echte beelden – figuren – blijken mensen veel duidelijker te kunnen overdragen wat ze bedoelen.
Natuurlijke methode
De mind@work methode past de principes van levende natuur toe op groepsprocessen. Flexibiliteit noemen we tegenwoordig Agile. Op de foto staat een bamboebos. Bamboe is tegelijkertijd licht, sterk en duurzaam. Het groeit bijna overal. Bamboe past zich aan de omstandigheden aan. Bamboe als metafoor voor agile, anti-fragiel, jezelf aanpassen en groeien.
We herkennen een natuurlijke situatie vanzelf. Aan de ene kant heeft de situatie een zekere ordening, zoals alle rechte stammen. Aan de andere kant bestaat er een zekere chaos, willekeur. Een beetje scheef, verschillende diktes, zijtakken. Dat maakt natuurlijke systemen “agile”, flexibel of ook wel robuust tegen verandering. Natuurlijke systemen innoveren vanzelf. Ze organiseren zichzelf, zijn zelfrefererend. Maturana en Varela noemen dit verschijnsel “autopoiese“. Je kunt het ook “leven” noemen.
Menselijke systemen herkennen we nu juist aan het ontbreken van het chaotische. Of wanneer het zich chaotisch gedraagt, zoals het verkeer, aan de standaard elementen, de auto’s. Menselijke systemen neigen naar rigiditeit, uitsluiten van uitzonderingen. Ze worden daardoor sterker, maar tegelijkertijd minder flexibel. En ze veroorzaken bijvoorbeeld files, vervuiling, ongewenste situaties.
