Wanneer ik spreek van mind@work, bedoel ik daar verschillende dingen mee, afhankelijk van de context. mind@work gebruik ik vooral als een metafoor voor “wat werkt”: een doorlopende sensatie of gevoel, dat er iets “in je” werkt , wat je “mind” of “geest” noemt. Je kan het ook “psyche”, “zelf” of “anima” noemen; of zelfs “levensadem” of “vuur”. Je geest of mind is geen ding, ook geen onding, maar een soort “uitdrukking” van een verzameling van processen. Dat “uitdrukken” heet ook wel “emergent”, van op- of uitkomend. Zelf-organiserende processen produceren een autonoom fenomeen, dat we met de nam mind of geest aanduiden.
Onder mind of geest versta ik de verzameling zelforganiserende processen waarin zelforganiserende processen zich uitdrukken. Dit soort definities mogen eigenlijk niet, omdat de definitie het te definiëren onderwerp bevat. In dit geval kan het niet anders, omdat je mind of geest zo werkt. Het kenmerk van zelfreferentie, is dat het aan zich zelf refereert. Natuurlijk wekt dit verwarring, maar dat is de verwarring die inherent is aan de processen van zelforganisatie.
Je ziet nu ook, dat ik het begrip “mind” of “geest” niet beperk tot de menselijke geest. Jij bent als mens ook zelforganiserend proces – je hebt jezelf gemaakt. En daarmee “je eigen geest”. Elk zelforganiserend proces maakt een “eigen” mind. We herkennen de menselijke geest gemakkelijker, dan de “mind” van andere wezens, omdat we op elkaar lijken.
“Mind” is dus niet beperkt tot jou, andere mensen, of zelfs dieren. Alle zelf-organiserende processen vertonen gedrag dat ik “mind@work” noem. Mind, als fenomeen, werkt fractaal: in iedere dimensie in dezelfde structuur. Wat er werkt, werkt.
In een artikel van quartz.com, kom ik de beschrijving van Dan Siegel, professor in psychiatrie aan UCLA School of Medicine, schrijver Mind: A Journey to the Heart of Being Human.Ze komen tot:
the emergent self-organizing process, both embodied and relational, that regulates energy and information flow within and among us.
In mijn opvatting bestaan “information flows” en “energy” als twee aspecten van hetzelfde proces: “aan het werkt”. Elders heb ik al verklaard, dat “energie” Grieks is voor aan het (“en”) werk (“ergos”).
