Wezen en niet wezen brengen elkaar voort,
Moeilijk en makkelijk vormen elkaar,
Lang en kort bepalen elkaar,
Hoog en laag vullen elkaar aan,
Toon en stem harmoniëren met elkaar,
Voor en na volgen op elkaar.
– 2, regel 3 – 8
Batho Kriek Daodejing (2010), uitgeverij Atlas
Met Weg van Faciliteren bieden we een andere – wat ongebruikelijke – aanpak van hardnekkige, blokkerende en ongelukkig makende problemen.
Kent u dat gevoel van “klem zitten”? U wilt vooruit, maar voelt zich belemmert, geblokkeerd, geremd, wellicht gefrustreerd. Met name door anderen: uw team, uw groep, uw organisatie, uw overheid, uw maatschappij. Voortdurend komen dezelfde problemen terug, u heeft te weinig tijd, te veel druk, te weinig mogelijkheden, te veel last. Vast. Anderen hebben dat ook! Anderen zitten ook vast. U zet elkaar vast. Met Weg van Faciliteren maken we het jullie gemakkelijker om om te gaan met gemeenschappelijke problemen. Weg van Faciliteren biedt geen uitweg, geen oplossing, geen methode, ze maakt het gaan gemakkelijker. Samen kunnen we daar beter mee omgaan.
Onze aanpak volgt de Weg en de Kracht. Met Weg van Faciliteren bedoelen we enerzijds dat we weg zijn van faciliteren – het vergemakkelijken van groepsprocessen – en anderzijds een manier van gaan die gaat, die weg werkt. Wanneer we voelen wat werkt, voelen we de Kracht, de weg van de Kracht, de kracht van de Weg.
De Weg en de Kracht zijn paradoxen. Een paradox is een schijnbare tegenstelling: een tegenstelling die de schijn van tegenstelling heeft. Is dat nu een tegenstelling of is het dat niet? De meeste mensen houden niet van paradoxen. Want paradoxen veroorzaken spanning, dubbelzinnigheid, onduidelijkheid en verwarring. Bijvoorbeeld de beschrijving al: schijnbare tegenstelling. Wat is dat? Een schijnbare tegenstelling? Ik heb liever een echte tegenstelling of dat we het schijnbare eens zijn. We hebben behoefte aan duidelijkheid, redelijkheid en vertrouwen. Hoe zit dat met die weg en die kracht?
Wat de Weg is, kan ik niet zeggen. De Weg gaat, dat is ongeveer wat er te zeggen valt. Het belangrijkste van de Weg is het gaan. Het doel van het gaan is niet de bestemming, maar het voortgaan en het enige bereikbare is verbetering. Wat ik wel kan zeggen, is dat je de Kracht van de weg kan voelen, kan ervaren, kan gewaarworden. Het belangrijkste van de kracht is de energie die je kunt gebruiken om door te gaan. Die kracht, die energie zit in onszelf. Al datgene wat ons belemmert biedt ook energie. Door de mening over één ding te veranderen, veranderen we het hele systeem. Wat tegenwerkt gaat meewerken.
Het is tegenwoordig mode om problemen te benoemen. Goed als eerste stap. Maar er wordt gedaan alsof dat de oplossing is, de laatste stap. Problemen benoemen. Het benoemen van problemen wordt gebruikt om oplossingen (van anderen) te blokkeren, te beschuldigen, “shifting the blame”. Benoemen van problemen is ook de schijn ophouden van oplossen. Met Weg van Faciliteren bieden we een aanpak om met elkaar problemen te benoemen. Het gaat er niet om hoe ik iets noem, of hoe jij iets noemt. Het gaat erom hoe we het samen benoemen.
Alles verandert en alles is anders wanneer we benoemen van uit onszelf met elkaar – dat is de wijze van faciliteren die we voorstaan. Een probleem schept ook een probleem in benoemen. daar hebben we kracht voor nodig, de energie van expressie. Wanneer we communiceren, in vertrouwen nemen, scheppen, reorganiseren, innoveren, dan veranderen we vanzelf. De Weg kunnen we niet faciliteren, het gaan van de weg, gebruiken van, de expressie, het uitdrukken, de Kracht wel.
De aanpak klinkt niet alleen ongebruikelijk, dat is ze ook. We maken geen gebruik van concepten, modellen of ideeën van anderen. Alleen van wat in de groep bestaat, wat zelf bedacht en benoemd is. Wanneer we het niet zelf bedacht hebben, bestaat het niet. We maken gebruik van metaforen, overdrachtelijk taalgebruik, symbolen en “wijze van spreken”, maar alleen van wat er zelf gezien, bedacht en benoemd wordt. Het is een softe, intuïtieve en gevoelsmatige aanpak die leidt naar harde, duidelijke en concrete resultaten. Zie daar de paradox. Zie daar de Weg.
Voor meer informatie: neem contact op met mind@work.
